Historisch archief Agfa-Gevaert naar FotoMuseum

Reclameposters uit vervlogen tijden. Massa's oude fototoestellen. Tonnen documenten. Het archief van Agfa-Gevaert is waardevol industrieel erfgoed en verhuist naar het FotoMuseum.

Het historisch archief van Agfa-Gevaert huist nu nog in het kasteeltje Varenthof in Mortsel. Maar dat gebouw, een eigendom van de beeldvormingsgroep, krijgt een andere bestemming. Bovendien is de drijvende kracht achter het archief, Laurent Roosens, 92 jaar geworden. De combinatie van die twee factoren maakt dat het bedrijf een oplossing zocht voor het beheer van zijn archief. De samenwerking met het FotoMuseum in Antwerpen lag voor de hand. Een deel van het archief - vooral foto's - is al langer in het bezit van het museum. Bovendien is het bedrijf groot geworden dankzij de fotografie.

In een eerste fase gaat een externe projectmedewerker het archief in kaart brengen en onderzoeken waar de stukken ondergebracht kunnen worden. Het historisch archief beslaat de periode 1894-1971. Een groot deel gaat naar het FotoMuseum, waar de bouw van een nieuw depot (de Lieven Gevaerttoren) net begonnen is. Maar ook het Archief en Documentatiecentrum voor het Vlaams-nationalisme (ADVN) werkt mee. Lieven Gevaert, de oprichter van het bedrijf, (1868-1935) speelde een grote rol in de Vlaamse ontvoogding.

De derde partner is ETWIE, het Expertisecentrum voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed. Voor die instelling is het archief van Agfa-Gevaert uiteraard ook erg belangrijk.
De kostprijs van het onderzoek en de verhuizing bedraagt 160.000 euro. De Provincie Antwerpen staat in voor de betaling. Het archief van Agfa-Gevaert is belangrijk omdat het zo volledig is. Conservator Laurent Roosens begon in 1963 maniakaal alles uit het verleden van Agfa-Gevaert te verzamelen. 'Het Varenthof is een schatkamer', zei Luk Lemmens, gedeputeerde voor Cultuur van de provincie Antwerpen, gisteren niet onterecht. Er zijn kasten voldocumenten over alles wat het bedrijf ooit produceerde. Voor de fusie met Agfa was dat vooralfotopapier en ander fotomateriaal. Na de fusie kwamen daar veel meer toestellen bij: niet alleen camera's, maar ook scanners, kopieerapparaten en onderdelen voor de eerste computers. Sommige toestellen, zoals belichtingsbakken of lichtmeters, zijn echt heel oud en heel groot. Daarnaast liggen er ook ontelbare doosjes filmrollen netjes opgeborgen in dozen. Soms worden ze uitgeleend aan Hollywood als een film zich afspeelt in de jaren 50. Ook leuk en keurig bewaard: posters, reclamecampagnes en gadgets. Een mens zou er haast nostalgisch van worden. Maar belangrijker is dat het archief toont welke weg de fotografie heeft afgelegd de voorbije 170 jaar. Weldra allemaal te bekijken in het FotoMuseum van Antwerpen.