Investeren in fietspaden loont

Dat het de afgelopen jaren drukker is geworden op de Antwerpse fietspaden kan iedereen zien, maar nu zijn er ook cijfers die dat bewijzen. Op de fietsostrade Antwerpen-Mechelen is er in vergelijking met 2013 twintig procent meer fietsbewegingen geteld.

Het Fietsberaad organiseerde tussen 16 en 22 september de Vlaamse fietstelweek. In 36 gemeenten in de provincie Antwerpen werden tellingen georganiseerd. In de stad Antwerpen werd naast de fietstelpalen en de telslangen ook manueel geteld. Op 63 locaties werd de klok rond bijgehouden hoeveel fietsers er voorbijkwamen, wanneer en in welke richting. Tijdens deze week werden maar liefst 445.000 fietsbewegingen geteld in de provincie.

De provincie Antwerpen kan ook vergelijken met cijfers uit 2013. Toen vond er een fietstellingplaats in dezelfde week in september op de fietsostradeAntwerpen-Mechelen. Daaruit blijkt dat in twee jaar tijd het aantal fietsbeweging met gemiddeld twintig procent is gestegen. In de Amadeus Stockmansstraat was er een toename van twaalf procent, maar de spectaculairste stijging van maar liefst 146 procent werd genoteerd in de Klokkestraat in Duffel.

"Dit resultaat bevestigt ons buikgevoel", zegt Chris Brouwers, diensthoofd Mobiliteit bij de provincie Antwerpen. "Per vier fietsers is er dus één bijgekomen. Op de fietsas tussen Mechelen en Berchem rijden duizenden fietsers. Nog opmerkelijker is dat in september 2013 het fantastisch weer was, terwijl het in dezelfde week in september dit jaar barslecht weer was. De cijfers leren ons ook dat wie vanaf Kontich vertrekt, vooral richting Antwerpen rijdt en dat vanaf Duffel de fietsers richting Mechelen gaan", legt Brouwers uit.

Goede infrastructuur helpt

Antwerps gedeputeerde van Mobiliteit Luk Lemmens (N-VA) ziet een duidelijke relatie tussen het groeiend aantal fietsers en de uitbreiding van de fietsinfrastructuur. "We hebben nu zwart op wit dat er meer gefietst wordt en zeker daar waar er goede infrastructuur voorhanden is", zegt Lemmens. "De stijgingen op de fietsostrades tonen dat deze investeringen zonder meer hun vruchten afwerpen. Ook de cijfers in Mechelen zijn echt wel indrukwekkend, terwijl daar nog maar een paar maanden geleden de fietsostrade is afgewerkt."

Tijdens de telweek was 21 september de mooiste dag. Dat vertaalde zich ook in de cijfers. Bij slecht weer laten op sommige dagen tot 20 procent van de fietsers hun fiets liefst thuis en verplaatsen ze zich op een andere manier. In de top vijf van de meest bereden fietspaden in de provincie Antwerpen staan er vier fietspaden in Antwerpen. Op één staat het fietspad langs de Grotesteenweg. De Vaartdijk in Mechelen is het enige niet Antwerpse fietspad in de top vijf. "We beschikken ook over de lokale gegevens van de fietspaden daar, zoals breedte,de wachttijd aan de verkeerslichten en de gevaarlijkeverkeerslichten", zegt Brouwers. "De Grote Steenweg zit aan het randje van verzadiging. Hetprobleem is niet het fietspad, maar wel de 'oversteekbaarheid'van de Singel. Als de lichten te lang op rood blijven staan, dan krijg je een verzadiging. Bovendien blokkeren de fietsers die de Singel willen oversteken de fietsers die over het Singelfietspad rijden."

Drukste kwartier

Het drukste fietskwartier op de Antwerpse fietspaden is tussen 8u en 8.15u aan het telpunt op de Antwerpsesteenweg in Boom. Daar passeert om de drie seconden een fietser. "We konden dit niet verklaren tot we er eens gingen kijken", zegt Brouwers. "De oorzaak is de brug over de Rupel. Fietsers komen daar allemaal bij elkaar als de brug open staat. Als ze kunnen doorrijden, krijg je een massa aan fietsers die samen voorbij het telpunt rijden."

Aan de spreiding overdag is duidelijk te zien dat het om woon-werkverkeer of woon-schoolverkeer gaat. Ook voor de fietsers zijn er duidelijke spitsuren en er zijn ook enkele zeer vroege of late pieken. De vroegste piek in Antwerpen is rond 4.45u. Dit is het moment dat de eerste werknemers voor de haven naar hun shift fietsen. De laatste piek is naast Antwerpen ook in Geel. Dat heeft te maken met de aanwezigheid van een industriegebied in het zuiden van deze gemeente.

Al deze gegevens worden overgemaakt aan de gemeentebesturen. "Met deze cijfers kunnen we stads- en gemeentebesturen duidelijke richtlijnen geven om hun fietsbeleid op te baseren", zegt Lemmens . "De cijfers in Duffel bijvoorbeeld tonen dat fietsers goede infrastructuur weten te vinden. Met onze fietsbarometer willen we zorgen dat fietsbeleid geen zaak is van het buikgevoel, maar van concrete cijfers en gerichte ingrepen."