Schildering ontdekt op muur in kolenhok van kerk

In het kolenhok van de Hobokense Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk is onlangs een muurschildering uit de achttiende eeuw ontdekt. Vermoedelijk gaat het om een overblijfsel van een private bidkapel van de adellijke familie D'Ursel.

Hoboken Leden van de Hobokense Kerkfabriek hebben eerder dit jaar bij toeval een muurschildering uit de achttiende eeuw ontdekt. 'Toen we de muur van het kolenhok van de Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk proper maakten, werd een achterliggende tekening zichtbaar', zegt Walter Vandeweyer, de voorzitter van de Kerkfabriek. 'Met wat water en een doekje konden we het geheel makkelijk blootleggen.'

Het district lichtte meteen de erfgoeddienst van de provincie Antwerpen in. Ook Monumentenwacht kwam het werk ter plaatse bezichtigen. 'De muurschildering bevindt zich op een wat geheimzinnige plaats', zegt Marc Mees van de Erfgoeddienst van de Provincie Antwerpen. 'Het is vreemd om een kleine ruimte zonder vensters op deze manier te versieren. Daarom vermoeden we dat er een verbinding is met de aanpalende ruimte, die doet denken aan een private bidkapel van een adellijke familie.'

'Er is trouwens een grote gelijkenis met de kerk van Hingene, die net als die van Hoboken een link heeft met de familie D'Ursel. Die familie had rond de kerk een familiekelder en bracht overleden familieleden mogelijk naar de bidkapel om in intieme kring afscheid te nemen. Dat verklaart meteen de rijkelijke versiering.'

Stabilisatie nodig

De muurschildering is een marmerimitatie, aangebracht op een pleisterlaag. 'Die techniek werd wel vaker gebruikt, aangezien marmer duur en schaars was', zegt Mees. 'Hoewel het niet gaat om een absoluut topwerk, is het best knap gemaakt. Zo creëerde de kunstenaar door middel van schaduwen een fraaie trompe-l'oeil.'

Volgens monumentenwachtster Eva Schoeters is er een groot verschil tussen de staat van de buiten- en de binnenmuur. 'Die laatste verkeert in vrij goede staat, maar de eerste moet op korte termijn worden gefixeerd en gestabiliseerd.'

Provinciaal gedeputeerde voor Erfgoed Luk Lemmens (N-VA), tevens voorzitter van Monumentenwacht Vlaanderen, wil het werk nog verder laten bestuderen. 'We stellen onze expertise graag ter beschikking, maar het is aan de lokale kerkraad om te bepalen welke zaken prioriteit verdienen.'

De recent gerenoveerde Hobokense kerk bevat overigens nog meer kunstschatten. Zo werd een zeventiende-eeuws schilderij, dat een voetwassing van enkele paters Birgittijnen weergeeft, onlangs verzekerd voor 200.000 euro.

De oudste werken in de kerk zijn het zestiende-eeuwse schilderij De Aanbidding der Wijzen van Lanceloot Blondeel, en een Madonna met kindvan de zeventiende-eeuwse Hobokense schilder Jan Erasmus Quellin.

Steeds meer kunstliefhebbers beginnen de pareltjes van de Onze-Lieve-Vrouw Geboortekerk te ontdekken. 'Een Nederlandse restaurateur was zo onder de indruk dat hij onze kerk omdoopte tot de Kathedraal van Hoboken', klinkt het.