Meer dan 50.000 boeken verhuizen van abdijbibliotheek Bornem naar Rijksarchief Beveren

Gisteren is de verhuis van meer dan 50.000 boeken van de abdijbibliotheek in Bornem naar het Rijksarchief in Beveren gestart. De kostbare boekencollectie zal daar een onderkomen vinden tijdens de restauratiewerken van de Sint-Bernadusabdij. Het Antwerpse provinciebestuur neemt de kosten van de verhuis op zich en heeft in het Rijksarchief een geschikte partner gevonden om de boekencollectie tijdelijk te bewaren. Sinds mei 2013 zijn vrijwilligers bezig geweest met het voorbereiden van de verhuisoperatie. Het oudste boek -de Delftse Bijbel- dateert van 1477. Als alles vlot verloopt, zullen de 1300 dozen in 5 dagen verhuisd zijn.

Een van de speerpunten van het provinciale erfgoedbeleid is de ondersteuning van publieke en private organisaties die historische collecties beheren. Dit kan door een subsidie en/of door trajectbegeleiding via de experten van de dienst erfgoed.

Luk Lemmens, gedeputeerde voor erfgoed: “De bibliotheek van de Sint-Bernadusabdij bevat een schat aan waardevolle boeken. Het is één van de laatste abdijen waar de bibliotheek nog zo compleet was. De provincie ondersteunt het beheer al sinds 2011. Er is onder andere een vooronderzoek gedaan door papierspecialisten, opleiding gegeven en gespecialiseerd verpakkingsmateriaal aangekocht. De provinciale erfgoedspecialisten hebben ook het klimaat van de verschillende ruimten opgevolgd om technische inzichten te verwerven met betrekking tot het behoud en beheer van de boeken. Deze informatie zal uiteraard van pas komen wanneer de collectie terug naar Bornem verhuist.”

“De hele collectie is ondertussen door vrijwilligers onder deskundige begeleiding vanuit de gemeente en met het advies van de stuurgroep geïnventariseerd, gereinigd, gescreend op biologische aantastingen en verpakt. Een nooit geziene operatie.”, aldus burgemeester Luc De Boeck en schepen voor cultuur Bernadette Boeykens. De effectieve verhuis start op maandag 24 oktober. Ook bij de verhuis naar de nieuwe tijdelijke locatie kan men rekenen op de inzet van tal van vrijwilligers die het Bornems erfgoed een warm hart toedragen. 

Restauratie abdij van Bornem

De restauratie van de abdij in een privaat-publieke samenwerking is nu in een stroomversnelling gekomen. De werken starten in het voorjaar van 2017. De site krijgt dan een deels andere invulling. Er komen onder andere 32 appartementen. Het ontwerp is gerealiseerd met respect voor het cultureel erfgoed. De bestaande ruimtes en volumes blijven behouden en het park behoudt zijn landschappelijke en sociale functie.  

De provincie heeft zich van in het begin geëngageerd om mee te zoeken naar een tijdelijke opslag van de kostbare boekencollectie tijdens de uitvoering van de restauratiewerken. De provincie vond in het Rijksarchief in Beveren een geschikte partner om de boekencollectie tijdelijk te bewaren en neemt ook de financiële kost van deze operatie op zich.

“De collectie zal de komende jaren in optimale en veilige omstandigheden worden bewaard. Tevens blijft de collectie tijdens de duur van bewaring voor wetenschappelijke doeleinden raadpleegbaar onder de algemene voorwaarden van onze instelling.”, zegt Johan Dambruyne, rijksarchivaris en diensthoofd van het Rijksarchief Antwerpen-Beveren.

Luk Lemmens, gedeputeerde voor Erfgoed : “De dienst erfgoed van de provincie heeft zich geëngageerd om dit traject te begeleiden. Nu de abdijbibliotheek wordt verhuisd, zijn de kunstwerken en schilderijen aan de beurt. Ook bij de opslag van deze historische collectie van de abdij biedt de provincie hulp. Afhankelijk van de status, geschiedenis, waarde en context formuleren we adviezen voor behoud, overdracht of langdurige bruikleen.”