Provincie bewaart archief van Agfa-Gevaert

De provincie Antwerpen neemt het historisch archief Agfa-Gevaert onder zijn hoede. CEO van Agfa-Gevaert Christian Reinaudo en gedeputeerde voor Erfgoed Luk Lemmens (N-VA) ondertekenden daartoe gisteren de overeenkomst op kasteel Varenthof in Mortsel.

In Varenthof, een kasteeltje naast de fabriek, wordt de bedrijfscollectie sinds 1985 bewaard. Volgend jaar stoot Gevaert het kasteeltje en bijbehorend terrein af. Om het archief niet verloren te laten gaan, maakte de provincie Antwerpen 160.000 euro vrij om het materiaal te bestuderen en te sorteren. De uitgebreide collectie omvat documenten, foto's, affiches, filmopnamen, advertenties, brochures, fotocamera's, technischetoestellen, folders, nieuwsbrieven en heel veel verpakkingsmateriaal.

Het is afkomstig uit het persoonlijk archief van Lieven Gevaert en medewerkers, het archief van het bedrijf en van tal van verenigingen rond de firma. 'Vanuit Amerika was er vooral interesse voor het fotomateriaal, maar het archief van Gevaert is in zijn geheel belangrijk Vlaams erfgoed', zegt gedeputeerde Luk Lemmens (N-VA). 'Het gaat om meer dan fotografie. Lieven Gevaert staat aan de oorsprongvan het Vlaams Economisch Verbond. Met het Sint-Lievenscollege en Sint-Lutgardis was hij een gangmaker van onderwijs in het Nederlands. In de Vlaamse beweging is zijn rol niet te onderschatten.' De volgende maanden zal een specialist het archief inventariseren en alle stukken een juiste bestemming geven. Alles wat met fotografie te maken heeft, verhuist naar het FotoMuseum. De documenten die van belang zijn voor de Vlaamse beweging krijgen onderdak in het Archief en Onderzoekscentrum voor Vlaamse Beweging en Nationalisme (ADVN). De technische apparaten worden beheerd door het Expertisecentrum voor Technisch, Wetenschappelijk en Industrieel Erfgoed.

Archief is levenswerk

Dat het archief zo goed samenbleef, is te danken aanLaurent Roosens (92). Hij kwam in 1950 in dienst bij Gevaert. Daar zou hij blijven tot hij in 1988 op pensioen ging. Sindsdien bleef Roosens zich bekommeren om het archief dat hij als zijn levenswerk zag. 'Het belang van het archief besefte ik in 1963', zegt hij. 'We wisten dat de fusie met Agfa eraan kwam. Ik heb toen bij alle diensten oud materiaal verzameld. Ik vroeg hen om telkens er iets nieuws op de markt kwam, een exemplaar daarvan bij te houden Ik heb ook materiële relicten van de stichter bijeen gezocht. Zo is het archief gegroeid. In die periode kwam er ook de vraag vanuit het Sterckshof om een tentoonstelling op te zetten rond fotografische apparaten. Van daaruit is het latere FotoMuseum gegroeid'.

Nuttige toekomst

Het materiaal werd aanvankelijk in het Sterckshof gestockeerd, maar kreeg vanaf 1985 een opstelling in Varenthof. Met het oog op uitbreiding van de fabriek had Gevaert dat familiedomein aangekocht. In de inkomhal kwam de maquette van de fabriek. In een zijkamer kreeg het originele bureau van Lieven Gevaert een plaats. Boven worden de documenten bewaard in brandvrije kluizen. Op de tweede verdieping staan de belangrijkste producten van de firma uitgestald, vooral filmrolletjes en fotopapier. Bekoorlijk zijn de reclames, die laten zien hoe fotografie na de Tweede Wereldoorlog geen zaak van specialisten meer was, maar van het hele gezin. Fototoestellen kwamen er pas na de fusie met Agfa. Nu Varenthof de deuren sluit, neemt Laurent Roosens afscheid van zijn archief, dat hij samen op orde hield met veel gepensioneerde collega's. 'Dit is niet het einde', zegt hij. 'Ik geloof dat het Gevaert-archief een nuttige toekomst tegemoet gaat.'