Opvallend weinig eikenprocessierupsen dit jaar, wel nog hinder verwacht

Naar jaarlijkse gewoonte hebben eikenprocessierupsen momenteel hun vierde larvaal stadium bereikt.  Dit betekent dat ze vanaf nu ook de beruchte brandharen kunnen verspreiden die de ogen en huid van mensen irriteren. Door het wisselvallige weer vorig jaar, verwachten we dit seizoen minder eikenprocessierupsen in de provincie Antwerpen. Toch blijft het opletten geblazen, vooral op de plaatsen die vorig jaar veel overlast kenden.

Eikenprocessierupsen zijn de rupsen van een onschuldige nachtvlinder. Wanneer deze rups in de lente echter het vierde larvaal stadium bereikt, dan dragen ze brandharen over heel het lichaam en veroorzaken ze overlast. De wind neemt de vervellingshuiden met de microscopische haren mee en kunnen aan voorbijgangers behoorlijk wat irritatie aan de huid, ogen en luchtwegen veroorzaken. Wie in contact komt met de brandhaartjes, kan best niet krabben of wrijven, maar de huid en ogen grondig spoelen met water. De symptomen verdwijnen meestal vanzelf na één of twee weken. Wie ernstige klachten heeft of ademhalingsmoeilijkheden ondervindt, raadpleegt best de huisarts.

Een bijzonder mild rupsenjaar

Wie het aantal eikenprocessierupsen wil voorspellen, kijkt naar het weer van het jaar voordien. Nadat de meeste rupsen in april 2021 verschenen waren, volgde er een koude periode waarin zowel de eikenprocessierups als de zomereik zich nauwelijks konden ontwikkelen. Daarna volgde een bijzonder natte zomer waardoor de vrouwelijke eikenprocessievlinder moeilijk haar eitjes kon afleggen. Die twee factoren zorgen ervoor dat we dit jaar weinig rupsen verwachten.

Ook de grote hinder bleef vorig jaar uit. Op de meeste plaatsen bleven de nesten klein of laag in aantal. In de provincie Antwerpen ondervonden amper 12 van de 59 gemeenten grotere hinder. De provinciale overzichtskaart geeft het aantal bomen weer met eikenprocessierupsen per km2. Deze kaart komt tot stand dankzij de eikenprocessierupsenkaart van de provincie Antwerpen, waar burgers en gemeenten nesten en bestrijding ingeven. 

Natuurlijke beheermethodes in opmars

De provincie Antwerpen helpt gemeenten bij het beheer van de eikenprocessierups. De provincie raadt aan om biociden te vermijden en om ze enkel in te zetten op plaatsen waar er nultolerantie is, zoals op parkings aan ziekenhuizen en kinderspeelplaatsen. “We willen met zo weinig mogelijk biociden toch zo veel mogelijk hinder van de brandharen vermijden, “ stelt gedeputeerde Jan De Haes, bevoegd voor Duurzaam Milieu en Natuurbeleid, “daarom onderzoeken we alternatieven waarin we natuurlijke vijanden inzetten voor het beheer van de rups.” Als trekker van het Europees project “LIFE Eikenprocessierups” onderzoekt de provincie hoe mezen, kevers en sluipwespen en –vliegen kunnen worden ingezet om de rups te beheren.